Survey of Social Responsibility of Women Compared to Men (Case Study: Shiraz Financial Staff)
Research Areas : Other related topics
Seyedeh zeinab ghaemi bob anari
1
MohammadReza Meygoonpoori
2
Keywords: Social Responsibility, Demographic Characteristics, Financial Staff, Women.,
Abstract :
The social responsibility of the organization, which has been an issue of concern and an eye catching issue in recent years, is an essential factor for the survival of any organization. Demographic characteristics influence social responsibility. The purpose of this study was to investigate the social responsibility of women in comparison with men among the financial staff of Shiraz. The purpose of this study was to conduct a survey based on the purpose of applied research. The statistical population included the financial staff of Shiraz in 1398. The sample size of the study was 96 persons. A two-part questionnaire including Carroll's (1991) demographic and social responsibility questionnaire was used for data collection. In this study, the validity and reliability of the questionnaire were confirmed and the reliability of the questionnaire was measured by Cronbach's alpha. Data were analyzed by means of independent t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) and data were analyzed using SPSS software version 22. Findings showed that the social responsibility of the financial staff was assessed. In addition, the findings of the study showed that there is a significant difference between the level of social responsibility with the variables of gender and education so that the tendency of women to social responsibility is higher than that of men. In the face of problems, they make more responsible decisions and take responsibility There is a significant difference among financial staff with master's degree than financial staff with associate's and bachelor's degree, and the results show that education is different in the two groups of men and women so that the average group of women is larger than the average group. However, there is no significant difference between social responsibility and marital status, work experience, and age.
1. ابراهیمی¬نژاد، مهدی؛ اکبری، مهناز (1388). «رابطه دیدگاه ارزشی مدیران و ایفای نقش مسئولیت اجتماعی آن¬ها در سازمان¬های دولتی». پژوهش¬های مدیریت در ایران، دوره 3، شماره 4، ص 1-33.
2. ایمان، محمدتقی؛ جلائیان¬بخشنده، وجیهه (1389). «بررسی و تبیین رابطه بین مسئولیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در بین جوانان شهر شیراز». جامعه¬شناسی کاربردی، سال 21، شماره 1، ص 19-42.
3. براتی، معصومه؛ مرادی، مهدی و نوغانی دخت¬بهمنی، محسن (1396). «رابطه بین رویکرد اخلاقی نسبی¬گرایی، رضایت شغلی و ماکیاول¬گرایی بین جامعه حسابداران و حسابرسان». دو فصلنامه حسابداری ارزش و رفتاری، سال 2، شماره 4، ص 37-67.
4. پورسلطانی¬زرندی، حسین؛ امیرجی¬نقندر، رامین (1392). «ارتباط بین تعهد سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی معلمان تربیت بدنی شهر مشهد در سال 1390»، نشریه مدیریت ورزشی، جلد 5، شماره 16، ص 127-147.
5. پورفخریان، پروین (1395). «بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت و عملکرد مالی». ماهنامه پژوهش¬های مدیریت و حسابداری، شماره 30، ص 9-21.
6. حساس¬یگانه، یحیی؛ برزگر، قدرت¬اله (1393). «مبانی نظری مسئولیت اجتماعی شرکت¬ها و پارادایم تحقیقاتی آن در حرفه حسابداری». فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال 7، شماره 22، ص 109-133.
7. حسنیان، زهرا¬مرضیه؛ باقری، علی؛ صادقی، امیر؛ مقیم¬بیگی، عباس (1396). «بررسی وضعیت مسئولیت¬پذیری اجتماعی پرستاران و ارتباط آن با برخی مشخصات جمعیت¬شناختی». مجله علمی دانشکده پرستاری و مامائی همدان، دوره 25، شماره 2، ص 45-53.
8. خاص¬پور، مریم؛ یوسفی، سپیده (1395). «بررسی رابطه هوش سازمانی و مسئولیت پذیري اجتماعی در سازمان تأمین اجتماعی کرمانشاه». نخستین کنفرانس بین¬المللی پارادایم¬هاي نوین مدیریت هوش تجاري و سازمانی دانشگاه شهید بهشتی، ص 1-16.
9. رویایی، رمضانعلی؛ مهردوست، حسین (1388). «بررسی نقش مدیران فرهنگی در ارتقای مسئولیت اجتماعی: بررسی موردی مدیران تک پست صدا و سیما». پژوهشنامه علوم اجتماعی، سال 3، شماره 3، ص43-59.
10. شافعی، رضا؛ احمدی، کیومرث (1392). مسئولیت¬پذیری اجتماعی سازمانی: تعاریف، مفاهیم و مدل¬ها. چاپ اول. تهران: انتشارات سمت.
11. صادقیان، خدیجه؛ علمی، محمود (1392). «بررسی رضایت اجتماعی با مسئولیت اجتماعی دبیران دبیرستان¬های عجب شیر»، مطالعات جامعه شناسی، سال 5، شماره 19، ص 21-38.
12. صفری، زهرا؛ بنی¬مهد، بهمن و موسوی¬کاشی، زهره (1397). «ماکیاولیسم و اثربخشی فردی حسابرس». فصلنامه علمي پژوهشي دانش حسابداري و حسابرسي مديريت، سال 7، شماره 26، ص 105-120.
13. صنوبر، ناصر؛ خلیلی، مجید و ثقفیان، حامد (1389). «بررسی رابطه بین مسئولیت¬پذیری اجتماعی با عملکرد مالی شرکت¬ها». فصلنامه علمی پژوهشی کاوش¬های مدیریت بازرگانی، سال 2، شماره 4، ص 28-52.
14. طالقاني، غلامرضا؛ نرگسيان، عباس و گودرزي، مصطفی (1390). «بررسي تأثير سرمايه اجتماعي بر مسؤوليت اجتماعي سازمان¬ها (مطالعه موردي: اداره كل ماليات غرب استان تهران)». دوماهنامه دانشور رفتار، شماره 47، ص 229-242.
15. معیدفر، سعید (1385). «بررسی میزان اخلاق کار و عوامل مؤثر بر آن در میان کارکنان ادارات دولتی». فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 6، شماره 23، ص 321-341.
16. Alonso-Almeida a, M, Perramonb, j, Bagur, l. (2015). Women managers and corporate social responsibility (CSR) in Spain: Perceptions and drivers. Journal of Women's Studies International Forum, pp: 47-56.
17. Alonso-Almeida, M. M. (2012). Water and waste management in the Moroccan tourism industry: the case of three women entrepreneurs. Women's Studies International Forum, Vol. 35, No. 5, pp: 343-353.
18. Alonso-Almeida, M. M., & Bremser, K. (2014). Strategic management decisions in power positions to achieve business excellence in small service businesses: does gender matter? European Accounting and Management Review, Vol. 1, No. 1, (Available at SSRN: xzhttp://ssrn.com/abstract = 2532404. Accessed February 13, 2015).
19. Alonso-Almeida, M. M., Casani, F., & Rodriguez-Pomeda, J. (2015). Corporate social responsibility perception in business students as future managers: A multifactorial analysis. Business Ethics: A European Review, Vol. 24, No. 1, pp: 1-27.
20. Avram, E. & S. Avasilcai. (2014). Business Performance Measurement in Relation to Corporate Social Responsibility: A Conceptual Model Development, Procedia. Social and Behavioral Sciences, Vol. 109, pp: 1142-1146.
21. Barracloug, S., Martha, M. (2012), A Grin Contradiction: The practice and consequences of corporate social responsibility British American Tobacco in Malayzia. Social Science & Medicine, 66: 1784-1796.
22. Bear, S.; Rahman, N.; Post, C. (2010). The impact of board diversity and gender composition on corporate social responsibility and firm reputation. J. Bus. Eth, Vol. 97, pp: 207-221.
23. Ben-Amar, W.; Chang, M.; Mcllkenny, P. (2016). Board gender diversity and corporate response to sustainability initiatives: Evidence from the carbon disclosure project. J. Bus. Eth.
24. Braun, P. (2010). Going green: women entrepreneurs and the environment. International Journal of Gender and Entrepreneurship, Vol. 2, No. 3, pp: 245-259.
25. Carrol .A.B. (1991). The Pyramid of corporate social Responsibility: Toward the moral management of organizational stakeholders. Business Horizon. p: 12.
26. Daft, R. (2009). The new era of management. Translate by Fayzi, T., Sarlak. Gostareh (in Persian)
27. Filizöz, B. & Fisne, M. (2011). Corporate social responsibility: A study of striking corporate social responsibility practices in sport management. Procedia Social and Behavioral Sciences, Vol. 24, pp: 1405-1417.
28. Fleming, M. (2002). What is safety culture? Rail way safety ever green House, Available at: www.google.com \ rwf\.
29. Freedman, A. M., & Bartholomew, P. S. (1990). Age, Experience and Genders as Factors in Ethical Development of Hospitality Managers and Students. Hospitality Research Journal, Vol. 14, No. 2, pp: 1-10.
30. Gao, Y.(2011). CSR in an emerging country: A content analysis of CSR reports of listed companies. Baltic Journal of Management, Vol. 6, No. 2, pp: 263-291.
31. Hafsi, T., & Turgut, G. (2013). Boardroom Diversity and Its Effect on Social Performance: Conceptualization and Empirical Evidence. Journal of Business Ethics, Vol. 112, No. 3, pp: 463-479.
32. Hediger, H. (2010). Welfare and capital-theoretic foundations of corporate social responsibility and corporate sustainability, The Journal of Socio-Economics, No. 39, pp: 518-526.
33. Henderson, J.C. (2007). Corporate Social Responsibility and Tourism: Hotel Companies in Phuket. Thailand, Aafter the Indian Ocean Tsunami, Hospitality Management, Vol. 26, pp: 228-239.
34. Hudson, S., & Miller, G. (2005). Ethical orientation and awareness of tourism students. Journal of Business Ethics, Vol. 62, No. 4, pp: 383-396.
35. Hyun, Eunjung, Yung, Daegyu, Jung, Hojin and Hong, Kihoon. (2016). Women on Boards and Corporate Social Responsibility. Journal of Sustainability, Vol. 8, No. 4, pp: 300. DOI:10.3390/su8040300.
36. Jamali, D., Safieddine, A., & Daouk, M. (2007). Corporate governance and women: an empirical study of top and middle women managers in the Lebanese banking sector. Corporate Governance, Vol. 7, No. 5, pp: 574-585. (In Persian)
37. Junkus JC, Hoque M, Berry TC. (2010). The demographic profile of socially responsible investors. Manag Finance, Vol. 36, No. 6. pp:474-81. DOI: 10.1108/03074351011042955.
38. Ko, E., Hwang, Y. K., & Kim, E. Y. (2013). Green marketing'functions in building corporate image in the retail setting. Journal of Business Research, Vol. 66, No. 10, pp: 1709-1715.
39. Kolodinsky, R. W., Madden, T. M., Zisk, D. S., & Henkel, E. T. (2010). Attitudes about corporate social responsibility: business student predictors. Journal of Business Ethics, Vol. 91, No. 2, pp: 167-181.
40. Lamsa, A., Vehkapera, M., Puttonen, T., & Pesonen, H. L. (2008). Effect of business education on women and men students' attitudes on corporate responsibility in society. Journal of Business Ethics, Vol. 82, No. 1, pp: 45-58.
41. Lukman R., Innocent A., & Olakunle D. O. (2015). Corporate Social Responsibility and Entrepreneurship (CSRE): antidotes to poverty, insecurity and underdevelopment in Nigeria. Social Responsibility Journal, Vol. 11, No. 1, pp: 56-81.
42. Marquis, C., & Lee, M. (2011). Who is governing whom? senior managers, governance and the structure of generosity in large U.S. Firms. Harvard Business School, working paper, pp: 11-121.
43. Martínez, P., & del Bosque, I. R. (2013). CSR and customer loyalty: The roles of trust, customer identification with the company and satisfaction. International Journal of hospitality management, Vol. 35, pp: 89-99.
44. Nicolau, J.L. (2008). Corporate social responsibility worth-creating activities. Annals of Tourism Research, Vol. 35, No. 4, pp: 990-1006.
45. Pearson, R. (2007). Beyond women workers: gendering CSR. Third World Quarterly, Vol. 28, No. 4, pp: 731-749.
46. Pérez A, Del Bosque I. (2016). How customers construct corporate social responsibility images: Testing the moderating role of demographic characteristics. BRQ Bus Res Q, Vol. 18, No. 2, pp:127-41.
47. Pop, O. Dina, G.C. Martin, C. (2011). Promoting the Corporate Social Responsibility for A Green Economy and Innovative Jobs. Procedia Social and Behavioral Sciences, Vol.15 , pp: 1020-1023.
48. Porter, M. E., & Kramer, M. R. (2006). Strategy and society: the link between competitive advantage and corporate social responsibility. Harvard Business Review, Vol. 84, No. 12, pp: 78-92.
49. Randolph, S. W. (2008). The Role of Altruistic Behavior, Empathetic and social Responsibility Motivation in Blood Donation Behavior. Transfusion, Vol. 48, pp: 43- 54.
50. Salazar AL, Hidalgo JFO, Manrيquez MR. (2017). La responsabilidad social empresarial desde la percepciَn del capital humano. Estudio de un caso. Rev Contabilidad, Vol. 20, No. 1, pp:36-46.
51. Salehi Amiri SR, Hajiyani E, Omidvar A, Omidiyani SH, Khalili M, Sasani H, et al. (2008). Organization's social responsibility. Tehran: Research Institue of Strategic Researches, pp:9-8. [Book in Persian]
52. Schuyt ,T. & Smit, j. & Bekkers, R. (2005). Constructing a Philanthropyscale: Social Responsibility and Philanthropy.
53. Seto -Pamies, Dolors. (2015). The Relationship between Women Directors and Corporate Social Responsibility. Journal Corporate Social Responsibility and Environmental Management, Vol. 22, No. 6, pp: 334-345.
54. Soares, R., Marquis, C., & Lee, M. (2011). Gender and corporate social responsibility: It's a matter of sustainability. Catalyst report.
55. Terpstra DE, Rozell EJ, Robinson RK. (1993). The Influence of Personality and Demographic Variables on Ethical Decisions Related to Insider Trading. J Psychol, Vol. 127, No. 4, pp: 375-89. DOI: 10.1080/00223980.1993.9915573.
56. Tingchi Liu, M., Anthony W. I. S., Guicheng C. R. L. & Brock, J. (2014). The impact of corporate social responsibility (CSR) performance and perceived brand quality on customer based brand preference. Journal of Services Marketing, Vol. 28, No. 3, pp: 181-194.
57. Turker D. (2009). Measuring Corporate Social Responsibility: A Scale Development Study. Journal of Business Ethics, Vol. 85, No. 4, pp: 411-27.
58. Wang L. (2011). [Factors Affecting Perceptions of Corporate Social Responsibility Implementation: An Emphasis on Values]. Helsinki: University of Helsinki.
59. Wentzel, K, R. (1991). Social Competence at School: Relationn between Social Responsibility and Academic Achievement. Reviewed Educational Researc, Vol. 61, pp: 1-24.
60. Williams, R. J. (2003). Women on corporate boards of directors and their influence on corporate philanthropy. Journal of Business Ethics, Vol. 42, No. 1, pp: 1-10.
بررسی میزان مسئولیت‌پذیری اجتماعی زنان در مقایسه با مردان
(مطالعه موردی: کارکنان مالی شهر شیراز)
سیده زینب قائمی باب‌اناری1* و محمدرضا میگون‌پوری2
1. کارشناس ارشد حسابداری، مؤسسه آموزش عالی حافظ، شیراز، ایران.
sz.ghaemi2020@gmail.com
2. استادیار دانشکده‌ی کارآفرینی دانشگاه تهران
تاريخ دريافت: [1/8/98] تاريخ پذيرش: [14/12/98]
چکیده
مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان که موضوع حساسیت‌برانگیز و رو به توجه در سال‌های اخیر بوده، عامل اساسی بقای هر سازمان محسوب می‌شود. خصوصیات جمعیت‌شناختی بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی تأثیرگذار می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان مسئولیت‌پذیری اجتماعی زنان در مقایسه با مردان در میان کارکنان مالی شهر شیراز انجام شد. روش پژوهش حاضر براساس هدف از نوع تحقیقات کاربردی، به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل کارکنان مالی شهر شیراز در سال 1398 بود. حجم نمونه پژوهش، به تعداد 96 نفر تعیین گردید. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه دو قسمتی شامل پرسشنامه جمعیت‌شناختی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی کارول (1991) استفاده شد. در این مطالعه روایی و پایایی پرسشنامه تأیید و پایایی پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ سنجیده شد. جهت بررسی متغیرها از آزمون تفاوت میانگین (T مستقل) و تحلیل واریانس یک‌طرفه ((ANOVA استفاده شده و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 22، تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌های پژوهش نشان داد که میزان مسئولیت‌پذیری اجتماعی کارکنان مالی شهر شیراز بیشتر از حد متوسط می‌باشد. علاوه‌براین یافته‌های پژوهش نشان داد که بین میزان مسئولیت‌پذیری اجتماعی با متغیرهای جنسیت و تحصیلات تفاوت معناداری وجود دارد. به‌طوری که میزان گرایش زنان به مسئولیت‌پذیری اجتماعی بیشتر از مردان می‌باشد و در‌نتیجه آن‌ها در مواجه با مشکلات، تصمیمات مسئولانه‌تري می‌گیرند و میزان مسئولیت‌پذیری اجتماعی در بین کارکنان مالی دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکتری به‌طور معنی‌داری بیشتر از کارکنان مالی دارای مدرک کاردانی و کارشناسی است. همچنین نتایج نشان‌دهنده آن است که تحصیلات در دو گروه مردان و زنان تفاوت دارد به‌طوری‌که میانگین گروه زنان بزرگتر از میانگین گروه مردان است. اما بین میزان مسئولیت‌پذیری اجتماعی با وضعیت تأهل، سابقه کار و سن تفاوت معناداری وجود ندارد.
واژگان کلیدی: مسئولیت‌پذیری اجتماعی، مشخصات جمعیت‌شناختی، کارکنان مالی، زنان.
مقدمه و بیان مسئله
امروزه محيط كاري در حال تغيير است؛ حرفه حسابداری همانند هر حرفه دیگر تحت تأثیر ارزش‌ها و ویژگی‌های اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی جوامع است (معیدفر، 1385). متأسفانه در حرفه‌هایی از جمله حسابداری و حسابرسی، اعضای حرفه‌ای با دوراهی‌های اخلاقی بسیاری مواجه می‌شوند که تصمیم‌گیری برای استفاده از موقعیت پیش‌آمده به نفع خود یا به نفع جامعه، آنان را با معضلات بسیاری مواجه می‌سازد به‌خصوص در کشوری از‌جمله ایران، که عقاید، مذهب و فرهنگی متفاوت از سایر کشورها در آن حاکم است (براتی و همکاران، 1396). مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان‌ها به‌عنوان دستورالعملی براي کسب و کار اخلاقی طی سال‌هاي اخیر رشد فزاینده‌اي داشته است (گائو1، 2011). موج رسوایی‌ها و فروپاشی مالی شرکت‌ها و مؤسسات بزرگ از‌جمله انرون، آرتور اندرسن و ورلدکام در آغاز قرن بیست و یکم، بیانگر شواهدي از رویه‌هاي تجاري غیراخلاقی و غیرمسئولانه از بعد اجتماعی است (حساس‌یگانه و برزگر، 1393). مسئولیت اجتماعی سازمان، فراتر رفتن از چارچوب حداقل الزامات قانونی است که سازمان در آن قرار دارد، در واقع مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها رویکردي متعالی به کسب و کار است که تأثیر اجتماعی یک سازمان بر جامعه را مورد توجه قرار می‌دهد (خاص‌پور و یوسفی، 1395). مسئولیت اجتماعی از سوی سازمان سبب افزایش مشروعیت اقدام‌های سازمانی، بهبود مزیت رقابتی شده و موفقیت سازمانی را به همراه می‌آورد (شافعی و احمدی، 1392). امروزه صاحب‌نظران با درك اهمیت موضوع مسئولیت‌پذیري اجتماعی، سعی می‌کنند با پرداختن به ابعاد آن، یاري‌رسان اجتماع و سازمان خود در تحقق اهداف عالی باشند (آورام و آواسیلکا2، 2014). یکی از مسائل و مشکلات اجتماعی که طی سال‌هاي اخیر توجه بسیاري از صاحب‌نظران و دست‌اندرکاران جوامع مختلف را به خود جلب کرده است عدم توجه و پایبندي سازمان‌ها و مدیران به وظیفه و مسئولیت اجتماعی آن‌ها است (خاص‌پور و یوسفی، 1395). سازمان‌ها تأثیر عمده‌ای بر جامعه دارند؛ بنابراین فعالیت آن‌ها باید به گونه‌ای باشد که اثرات مثبت حاصل از فعالیت خود را به حداکثر و اثرات منفی آن را به حداقل برسانند و به‌عنوان تأثیرگذارترین عضو جامعه، نگران نیازها و خواسته‌های درازمدت جامعه بوده و در جهت رفع معضلات آن بکوشند. این بدان مفهوم است که سازمان‌های امروزی بایستی مسئولیت اجتماعی خود را شناخته و پذیرای آن باشند (صالحی امیری و همکاران، 2008). همچنین، در هر سازمانی نقش کارکنان از عوامل کلیدی در ارتقای سازمان محسوب می‌گردد (پورسلطانی زرندی و امیرجی نقندر، 1392). بنابراین، با توجه به اهمیت فزاینده مسئولیت‌پذیری در حل مشکلات جوامع صنعتی کنونی، سازمان‌ها نیازمند کارکنانی مسئولیت‌پذیرند (باراکلو و همکاران،3، 2012). فعالیت‌هایی از نوع مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها تقریبأ یک فرصت نایاب برای تأثیر مثبت بر افراد خصوصأ کارکنان، اعم از کارکنان فعلی سازمان و کارکنان آینده است که به سازمان ملحق می‌شوند. مسئولیت‌های اجتماعی همچنین می‌تواند توانایی سازمان‌ها را در جذب و نگه‌داشتن استعدادهای برتر افزایش دهد (بامن و اسکتیکا4، 2012). هچنین، امروزه اهمیت پرداختن به مفهوم مسئولیت‌پذیری اجتماعی، به دلیل مسائلی هم‌چون ناکارآمدی برخی سازمان‌ها، رسوایی اخلاقی شایع در بین کارکنان و مدیران سازمان‌ها، نگرانی ناشی از جهانی شدن کاهش فاصله‌های زمانی در بین افراد و جوامع و افزایش بی‌اعتمادی و نارضایتی شغلی در میان کارکنان سازمان‌ها انکارناپذیر است (دافت5، 2009). در مطالعات متعددی ارتباط بین مسئولیت‌پذیری اجتماعی و خصوصیات جمعیت‌شناختی مورد مطالعه قرار گرفته است. از جمله ونگ در مطالعه خود در مورد ادراک و شروط برجسته در زمینه مسئولیت‌پذیری اجتماعی از طریق توصیف و مقایسه عوامل جمعیت‌شناختی دریافت که ارزش‌های فردی بر دیدگاه‌ها نسبت به مسئولیت اجتماعی تأثیر دارد (ونگ6، 2011). در پژوهشی ارتباط بین متغیرهای جمعیت‌شناختی و تصمیم‌گیری اخلاقی مورد مطالعه قرار گرفت و پژوهشگران دریافتند که سن و جنسیت بر سطح اخلاقی افراد تأثیر دارد (ترپسترا و همکاران7، 1993). جان و همکاران نیمرخ جمعیت‌شناختی سرمایه‌گذاران با گرایش به مسئولیت‌پذیری اجتماعی و عدم گرایش به مسئولیت‌پذیری اجتماعی را مورد مطالعه قرار دادند و دریافتند بین برخی مشخصات جمعیت‌شناختی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی ارتباط وجود دارد (جان و همکاران8، 2010).
با‌توجه به نتایج مطالعات و همچنین از آن‌جایی که مدیران و سازمان‌های ایرانی با مفهوم مسئولیت‌پذیری اجتماعی تا حدودی بیگانه‌اند (صنوبر و همکاران، 1389) و مسئولیت اجتماعی شرکت نتایج استراتژیکی برای سازمان‌ها دارد، دارای اهمیت فراوانی است (خاکسار، 1393) و به دلیل انجام پژوهش کمتر مسئولیت‌پذیری اجتماعی و ارتباط آن با مشخصات جمعیت‌شناختی در میان کارکنان مالی، در این پژوهش مسئولیت‌پذیری اجتماعی کارکنان مالی زن در مقایسه با کارکنان مالی مرد در سال 1398 مورد بررسی قرار گرفته است.
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
مسئولیت‌پذیری اجتماعی
انسان موجودي اجتماعی است که از لحظه تولد تا آخر عمر در اجتماع به سر می‌برد و همواره در تعامل با انسان‌هاي دیگر است، وي همواره باید بیاموزد که چگونه در جمع زندگی کند و نیازهاي خود را ارضا نماید. این امر نیازمند یک سري مهارت‌هاي اجتماعی است که فرد طی مراحل یادگیري و جامعه‌پذیري آن‌ها را فرا می‌گیرد و یادگیري درست آن‌ها می‌تواند به شکل‌گیري مسئولیت‌پذیري اجتماعی منجر شود (ایمان و جلائیان بخشنده، 1389). مسئولیت‌پذیری اجتماعی موضوع جدیدی نیست، اما به نظر می‌رسد که افزایش علاقه در میان دانشگاهیان و دست‌اندرکاران به مسئولیت اجتماعی به خاطر منفعت‌هایی که مسئولیت اجتماعی برای اقتصاد، جامعه و محیط زیست دارد، تازه و جدید باشد (هندرسون9، 2007). مسئولیت‌پذیري اجتماعی با نام‌هایی هم‌چون وجدان سازمان، عملکرد اجتماعی، کسب و کار مسئول و پایدار، مسئولیت شهروندي و پاسخگویی اجتماعی سازمان شناخته می‌شود (پوپ و همکاران10، 2011). مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان که موضوع حساسیت‌برانگیز و رو به توجه در سال‌های اخیر بوده، عامل اساسی بقای هر سازمان محسوب می‌شود (رویایی و مهردوست، 1388). در یک محیط پویا، به مسئولیت‌پذیری اجتماعی به عنوان یکی از فعالیت‌های استراتژیک کسب و کار نگریسته می‌شود (کو و همکاران11، 2013). مسئولیت‌پذیری اجتماعی یک استراتژي مقابله‌اي براي پاسخگویی به نگرانی‌هاي اجتماعی، زیست محیطی و توسعه پایدار است (نیکولا12، 2008، فلیزوز و فیسن13، 2011؛ هدیگر14، 2010). به عبارت دیگر، مسئوليت اجتماعي به‌عنوان يك سازوكار براي تحريك نگراني‌هاي اقتصادي، اجتماعي و زيست‌محيطي شركت‌هاي بزرگ در جوامعي كه در آن به كسب و كار مشغولند، به شمار مي‌رود (لوکمن و همکاران15، 2015). گريفین و بارني16 (2000) مسئوليت اجتماعي را چنين تعريف مي‌كنند: مسئوليت اجتماعي، مجموعه وظايف و تعهداتي است كه سازمان بايستي در جهت حفظ، مراقبت و كمك به جامعه‌اي كه در آن فعاليت مي‌كند، انجام دهد (فلمينگ17، 2002). در واقع اين مفهوم بيانگر تعهد و تکليف مديريت به انجام كارهايي است كه حافظ و ارتقاءدهنده رفاه جامعه و علايق سازمان باشد (طالقانی و همکاران، 1390). کارول18 (1979) تعریف جامع‌تری ارائه می‌دهد و مسئولیت‌پذیری اجتماعی را به‌صورت مجموعه‌ای از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی و بشر دوستانه که مورد انتظار جامعه می‌باشند، تعریف کرده است؛ به عبارت دیگر، سازمان‌ها تنها نسبت به مشتریان و سهامدارانشان وظیفه ندارند بلکه در قبال جامعه نیز مسئول می‌باشند (مارتینز و دلبوسکه19، 2013). ونتزل20 مسئولیت اجتماعی را مراعات و احترام به حقوق دیگران، رقابت فردی و توسعه اخلاقی می‌داند و آن را مستقیما به یادگیری مرتبط دانسته است. وی مسئولیت اجتماعی را در داشتن احساس تصمیم‌گیری، خلاقیت و تفکر مستقل می‌داند که نقطه مقابل اطلاعات و رفتار سلطه‌پذیر است (ونتزل، 1991). فلاک و هبلیج21 (2000) مسئولیت‌پذیری اجتماعی را تعهد داوطلبانه سازمان برای ایفای وظایف